Tarımsal üretimde meyve ve sebzeleri mikroorganizmalardan ve parazitlerden korumak amacıyla pestisit adı verilen çeşitli tarım ilaçları kullanılmaktadır. Pestisitlerin kullanımında yasal bir sınırlama olmasına rağmen bu kimyasalların gıdalarla birlikte aşırı tüketimi birçok sağlık sorununa yol açmaktadır. Genel Cerrahi Uzmanı Doç. Dr. Pelin Basım ve Gıda Mühendisliği ve Mutfak Sanatları Bölüm Başkanı Dr. Öğr. Üyesi Kongre Üyesi Emine Olum, konuyla ilgili önemli uyarılarda bulundu.
MEME, PROSTAT VE KOLON KANSERİNE NEDEN OLABİLİR
Doç. Dr. Basım, “Tarım ürünlerinin güvenliğinin sağlanması ve zararlıların istilasına uğramaması için mutlaka pestisit kullanılması gerekiyor. Ama dozunda ve yerinde kullanmak gerekiyor” diye konuştu ve şöyle devam etti:
“Bunların sağlıksız kullanımı ya da temizlenmeden tüketilmesi birçok sağlık sorununa neden olabiliyor. “Parkinson, çeşitli kanser hastalıkları, özellikle meme, prostat ve kolon kanseri gibi beslenmeyle doğrudan ilişkili kanserler, anne karnında çocuğa bulaşan unutkanlığa, erken yaşlanmaya, toksik etkileri nedeniyle gıda zehirlenmelerine ve genetik hastalıklara neden olabiliyor.”
“15-30 DAKİKA KÖPÜKLÜ SUDA BIRAKIN”
Doç. meyve ve sebzeleri yıkamak için sirke kullanmanın yeterli olmadığını söyledi. Pelin Basım, şunları söyledi: “Halkımız arasında sirkeli suyun bu pestisitleri tamamen temizleyeceği veya deterjanlarla bu pestisitlerin temizlenebileceğine dair yanlış bir inanış var. En iyi temizleme aracı kabartma tozudur. Karbonatlı suya daldırma pestisitleri büyük ölçüde yok eder. Yiyecekleri 15 ila 30 dakika kadar karbonatlı suda bekletmenizi öneriyoruz” dedi. Basım, meyve ve sebzelerin güvenilir yerlerden alınması, bol su ile yıkanması ve kabukları soyularak tüketilmesi gerektiğini sözlerine ekledi.
PESTİSİT ZEHİRLENMESİNİN BELİRTİLERİ NELERDİR?
Yüksek dozda pestisit bulaşmış meyve ve sebzeleri tüketmenin zehirlenmelere yol açabileceğini belirten Basım, şöyle konuştu:
“Tipik gezgin ishalini anımsatan mide bulantısı, yüksek ateş, kusma ve ishal gibi akut belirtiler görülüyor. Pestisit zehirlenmeleri acil servislerin çok tecrübeli olduğu ve tüketilen besinlerin sorgulandığı durumlarda ortaya çıkar. Yüksek dozda pestisitlere kronik olarak maruz kalmak, akut zehirlenmeden ziyade, geri dönüşü olmayan ve tedavi edilemeyen hastalıklara yol açabilir. Bu pestisitlere uzun süre maruz kalmak, özellikle kanser ve kronik hastalık geçmişi olan kişilerde kesinlikle hastalıkları tetikleyebilir. “DNA'da kırılmalara neden olabilir ve genetik mutasyona ve bağışıklık sistemimizi onaran hücrelerin yok olmasına neden olan bir hastalık zincirine neden olabilir.”
BU ÜRÜNLERDE DAHA FAZLA PESTİSİT BULUNDU
Dr. Öğr. Üyesi Emine Ölüm de pestisitler konusunda önemli bilgiler verdi. Geçtiğimiz aylarda ihraç edilen limonların Türkiye'ye geri gönderildiğini hatırlatan Ölüm, Türkiye'deki mevzuatın Avrupa Birliği (AB) ile aynı olduğunu ancak bazı çiftçilerin ekonomik kaygılar nedeniyle verimi artırmak için gereğinden fazla tarım ilacı kullandığını söyledi.
Çiftçilerin kimyasal ilaç kullanırken aşırı dozda dikkatli olmaları gerektiğini vurgulayan Dr. Olum, en fazla ilaç içeren meyve ve sebzelerin çilek, şeftali, ananas, üzüm, nektarin, elma, armut ve ıspanak olduğunu söyledi.
Sertifikalı ürünler satın almak ve tedarik zinciri pazarlarını tercih etmek gerekiyor.
Dr. Olum, vatandaşların ürün alırken nelere dikkat etmesi gerektiğini şöyle anlattı:
“Büyük süpermarketlerden İyi Tarım Uygulamaları sertifikası ve Organik Tarım Sertifikası olan ürünleri seçebiliyorlar. Bu sertifikalı ürünlerde kalıntı limiti çok düşük olan pestisitler kullanılmaktadır. Tarım Bakanlığı bunları kontrol ediyor. Ürünlerin bol su ile yıkanması ve kabuklarının soyulması da etkilidir. %10'luk karbonat çözeltisinde pestisitlerin aslında azaldığını gösteren bilimsel çalışmalar var. “Zincir marketler tedarikçilerini denetleyip analiz ediyor.”
Tarım ilacı kullanımının azaltılması için çiftçilere verilen eğitimlerin artırılması gerektiğini belirten Ölüm, şöyle konuştu: “Çiftçiler toprağına ve suyuna zarar verdiklerinin farkında olmalı. Bu tür eğitim kurslarının düzenli ve sürekli olarak yapılması gerekmektedir. “Çiftçilerin İyi Tarım gibi bazı sağlıklı tarım yöntemleri konusunda bilinçlendirilmesi ve desteklenmesi gerekiyor” dedi.
PESTİSİT NEDİR?
Canlı organizmalara karşı kullanılan, bitki ve hayvanlara zarar veren tüm kimyasallara pestisit denir. Tarımsal üretimde, tarımsal üretim sonrasında bazı zararlılar, böcekler, kemirgenler, bitler, yabani otlar ve küfler gibi biyolojik etkenleri yok etmek veya azaltmak amacıyla kullanılmaktadır. Analizlerin uygunluğu Türk Gıda Kanunu'nun pestisitlerin maksimum kalıntı limitlerine ilişkin yönetmeliğine göre değerlendirilmektedir. (İHA)
İçişleri Bakanlığı'ndan 15 Temmuz tarihli yazı: “Milletimizin eşsiz direnişini gururla anıyoruz”