Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, Lisanslı Depoculuk Firmaları Birliği (LİDAŞDER) tarafından bu yıl ikincisi düzenlenen “Türkiye ve Dünyada Lisanslı Depolar ve Hububat Piyasaları Kongresi”nde yaptığı konuşmada, Tahıl piyasalarının yönetimi ve sürdürülebilirliği için dünyadaki gelişmeleri yakından takip etmek gerekiyor.
Tahılın gıda arz güvenliğinin temel taşı olduğunu vurgulayan Yumaklı, bu ürünlerin üretiminden depolanmasına ve pazarlanmasına kadar olan sürecin son derece önemli olduğunu söyledi.
“Cumhuriyet tarihimizin üretim rekorlarını kırdık”
Yumaklı, tarım ve ormancılık sektörlerinde son 22 yılda yapılan yatırımlarla dünya çapında güçlü, dayanıklı ve etkili sektörlerin oluşmaya başladığını vurgulayarak, şöyle konuştu: “Cumhuriyet tarihimizde üretim rekorları kırdık. bitkisel üretimde birçok üründe dünyada ilk üç, hatta ilk iki ülke arasında yer alıyoruz “Çok özel ürünlerimiz var.”
Ülkede gıda arz güvenliğine ilişkin tüm unsurların tamamlanmasının ardından ihracat yönüne önem verdiklerini vurgulayan Yumaklı, 2023 yılında yaklaşık 31 milyar dolarlık gıda ihracatı yapıldığını, 2024 yılında ise bu rakamın 32 milyar doları aşmasını beklediklerini söyledi.
Yumaklı, Resmi Gazete’de defalarca yayımlanan 2025 Yatırım Programına göre 356 projeyle sektöre yaklaşık 164 milyar lira yatırım yapılmasının beklendiğini bildirdi.
Türkiye’de en çok yetiştirilen bitkisel ürün grubunun tahıllar olduğunu vurgulayan Yumaklı, bu ürünlerin 11,5 milyon hektara karşılık gelen 23,9 milyon hektar tarım alanının yaklaşık yüzde 48’inde ekildiğini söyledi.
Yumaklı, geçen yıl bu bölgede üretilen buğday miktarının yaklaşık 39 milyon ton olduğunu, üretimin birçok ülkenin ihtiyacının üzerinde olduğunu söyledi.
Gıda arz güvenliği açısından tahıl üretiminin büyük önem taşıdığını ve dış ticareti asla göz ardı etmediklerini belirten Yumaklı, şöyle konuştu: “Özellikle ihracat şampiyonaları ve dünya şampiyonalarının çok daha uzun ömürlü ve kalıcı olmasını temenni ediyorum. bundan kaynaklanan avantajları göz önünde bulundurun”. Ekonomimiz bundan faydalanacaktır.” değerlendirmesini yaptı.
“Hedefimiz birim alandan aldığımız ürünü artırmaktır.”
Bakanlığın ana stratejisinin vatandaşların gıda ihtiyacını yerli üretimle karşılamak olduğunu vurgulayan Yumaklı, şöyle devam etti:
“Birim alandan aldığımız ürünü daha da artırmak, verimliliği ve kaliteyi ön planda tutmak istiyoruz. 2023 yılında 186 ülkeye 2.200 çeşit ürün ihraç ettik. Ülkemizin ihtiyaçlarına ve ülke ekonomisine çok önemli bir fayda sağlıyoruz.” “2023 yılında dönüşüm yaratan yapısal değişiklikler yaptık. 2024 yılında hem tarımsal üretime, hem hayvansal üretime hem de su ürünlerine yönelik üretim planlamasını hayata geçirdik.”
Yeni destekleme modelinin üretim planlamasının en önemli ayaklarından biri olduğunu belirten Yumaklı, şöyle konuştu: “Hedefimiz birim alandan aldığımız ürünü artırarak, yıl sonunda tahıl ürünleri üretiminde yüzde 13’lük bir artış elde etmek. 3 yıl yani 2028’de. İnşallah sonuçları burada hep birlikte değerlendirerek bunu tekrar yapabiliriz.” Belki bu rakamların çok daha yüksek olduğunu göreceğiz.” dedi.
Yumaklı, Tarım Sigortaları Havuzu (TARSİM) ve Gelir Koruma Sigortası ile üreticilerin işini güvence altına almak için çalışmalarını sürdürdüklerini, özellikle 2025 yılında sigorta kapsamını genişlettiklerini söyledi.
Ürünleri üretmek kadar depolamanın da önemli olduğunu vurgulayan Yumaklı, Toprak Ürünleri ve Özel Sektör Yatırım Ofisi ile Türkiye’nin dünyada depolamayı en iyi uygulayan ülkelerden biri olmanın gururunu yaşadığını söyledi.
Yumaklı, 234 firmanın yetkili depolamacılık yaptığını belirterek, “Yaklaşık 12,2 milyon ton kapasite var. İnşallah çok daha fazlasını üretebiliriz.” dedi.
“Yaklaşık 2 milyon tona varan kayıpların önüne geçilebilir”
Yetkili depolama ile yüzde 10 ile yüzde 30 arasındaki depolama kayıplarının önlenebileceğini belirten Yumaklı, şöyle konuştu:
“Bir yıllık depolama sürecinde 2 milyon tona varan kaybın önüne geçmek mümkün. Bunun rakamsal karşılığı ise yaklaşık 23 milyara tekabül ediyor. Yapılacak yatırımların nasıl ve ne ölçülerde olacağının da resmini çiziyoruz. Ülke kaynakları korunuyor İzinli depolama kapasitesinin artırılmasında İhtisas Ürün Borsası TÜRİB’in çok önemli bir yer tuttuğunu belirtmek isterim. Faaliyetlerine başlamasıyla Çiftçi Kayıt Sistemine kayıtlı üreticiler, bir olma yolunda önemli bir adım atmış oldu. Bildiğiniz gibi ürün tesliminde elektronik ürün belgesi alıyorlar, buna sahip olan paydaşlarımız sıfır faizle maksimum 15 milyon lira limitli kurumsal kredi veya krediden yararlanabiliyor. Kâr payı olmadan 2024 yılında 312 kişiye 462 milyon lira kredi verildi. Dönem içinde 131 yetkili depo ve 200 bin üreticiye Hazine garantili 590 milyon kredi kullandırıldı. 2014-2024. “Lira desteklendi.”
“Yetkili mevduat fiyat istikrarını sağlayan bir sistemdir”
Ticaret Bakan Yardımcısı Volkan Ağar da iklim değişikliği, doğal afetler ve ekonomik dalgalanmaların tarım sektörünü ciddi şekilde etkilediğini söyledi.
Tarım ürünlerinin Türkiye’de üretiminin yanı sıra sağlıklı koşullarda depolanması ve ticaretinin de büyük önem taşıdığını vurgulayan Ağar, Bakanlığın temel hedeflerinden birinin de tarım ürünlerinin modern ve sağlıklı koşullarda izinli depolanması olduğunu söyledi.
Yetkili depoculuğun fiyat istikrarını sağlayan bir sistem olduğunu belirten Ağar, şöyle konuştu: “2011 yılında başlayan yetkili depoculuk sayısı 2024 yılında 224’e ulaştı. 224 firmanın depolama alanını 12.2’ye çıkarmak için çalışıyoruz. milyon ton depolama alanı 2024’te 20 milyona çıkacak.” dedi.
Yetkili Depoculuk Firmaları Derneği Başkanı Serdar Genç, tarım sektöründe son yıllarda hayata geçirilen en önemli projenin yetkili depoculuk olduğunu söyledi.
Yetkili depoların kapasitesinin 2 yıl önce 8,9 milyon ton olduğunu, bugün bu rakamın 12,2 milyon tona ulaştığını belirten Genç, şöyle konuştu: “Şu anda ülkemizin en önemli ürününü temsil eden yetkili depolar, 50 milyar liralık yatırım, istihdam garantisi veriyor. 2 bin kişiye stratejik ürünlerin tedarik güvenliği.” “Önemli sektörlerden biri haline geldi.” dedi.
Konuşmaların ardından Bakan Yumaklı stantları gezdi.